1. Letsen: Wat is dat?

Lets is een afkorting die staat voor “ Local Exchange and Trade System”. Lets is ontstaan in Canada in een regio waar een groot houtverwerkingsbedrijf gesloten werd en er dus veel werkloosheid was, en veel minder geld. Lokale gemeenschappen keerden toen spontaan terug naar het eeuwenoude ruilhandelsysteem, waarin mensen wederzijds diensten uitwisselden zonder geld. ‘Ik doe iets voor jou omdat jij iets voor mij gedaan hebt.’
Vernieuwend bij Lets is dat het ruilen niet beperkt blijft tussen twee personen. Lets brengt veel mensen samen en dus ook veel talenten en ze waarderen mekaar onderling binnen een gesloten systeem.
Bijvoorbeeld: ‘Ik doe niet graag boodschappen, An wil die boodschappen wel voor mij doen. Ik werk graag in de tuin en ga bij Steven zijn tuin omspitten. Ik heb dus in plaats van boodschappen doen, wat ik niet graag doe, de tuin omgespit, wat voor mij ontspanning is. En zo is intussen Lies ergens aan het babysitten, en Elke brengt Frank naar het vliegveld, en Pieter en Karen komen helpen verven, Luk doet de strijk, Annelies geniet van een massage enzovoort… Al deze mensen zijn aan het ‘letsen’ en waarderen mekaar met een lokale virtuele munt.

2. Lets in Limburg?

In maart 1999 hebben enkele leden van een ecoteam ‘Lets Hasselt’ opgericht. Op het einde van datzelfde jaar deden zij een oproep in de pers en vanaf dan is de groep voortdurend gegroeid. Omdat nieuwe leden al vlug vanuit de hele provincie kwamen en omdat er geen andere groep was in Limburg, werd het ‘Lets Limburg’. We zijn een feitelijke vereniging met eigen regels en statuten.

Lets Limburg heeft als doel het Letssysteem binnen de provincie op te zetten, te ondersteunen en te promoten. Zo biedt Lets Limburg een digitaal platform aan voor de Letstransacties en organiseert activiteiten om de sociale contacten te verbeteren. Door het groot aantal leden is er een groot aanbod aan talenten en ook een grote vraag, hetgeen het letsen bevordert.
Een groot deel van de leden woont in het centrum van de provincie en een deel wat meer verspreid. Lets Limburg ondersteunt daarom ook initiatieven om in bepaalde regio's leden te werven om zo het letsen daar te bevorderen. We streven op termijn naar deelkernen in de verschillende regio's.
Het ruime aanbod talenten van alle letsers samen combineren we met dezelfde virtuele munt, de ‘drepkes’, en met het centraal boekhoudsysteem ‘eLAND’.

Via ‘eLAND’ kunnen we ook een beroep doen op de vraag en het aanbod van Letsgroepen in andere provincies. Dat noemen we ‘interletsen’.

Wij werken samen met Lets Vlaanderen vzw, dat is het steunpunt van en voor Lets-groepen in heel Vlaanderen én het expertisenetwerk van complementaire munten.

Lets Limburg wil als vereniging ook andere acties steunen die aansluiten bij een sociale en duurzame lokale economie. Waar mogelijk werken we samen met andere initiatieven zoals bv. repair-cafés.

3. Hoe werkt Lets?

Letsen gaat om de uitwisseling van goederen en diensten die gewaardeerd worden in de lokale munt het "drepke". Als iemand iets voor je doet, geef je die persoon een waardering in drepkes. Een drepke is een waarderingseenheid op basis van tijd en is vastgesteld op 20 drepkes per uur.

Zoals de euro de munteenheid is van ons economisch systeem, zo is een drepke de waarderingseenheid van ons lokaal uitwisselsysteem. Het is een gesloten systeem dat werkt op basis van geven en vragen, en de drepkes dienen om het evenwicht tussen die twee te behouden. Wat er bij de ene bijkomt, gaat er bij de andere af, sommige leden staan dus in min, andere in plus.
In min staan is dus niet erg, je moet dan weer drepkes gaan verdienen. Heb je veel drepkes verdiend, dan zoek je best hoe je die drepkes weer kan uitgeven. Drepkes moeten rollen.

Bij Lets Limburg geldt de afspraak dat elk soort werk als gelijkwaardig beschouwd wordt, en dus gewaardeerd wordt aan 20 drepkes per uur. Een uur is een uur. Je blijft wel vrij om je waardering in een andere verhouding af te spreken. Meer of minder geven mag dus, als je maar samen tot een akkoord komt.
Bovendien kan je niet elk soort werk in uren uitdrukken, bijvoorbeeld samen een fietstocht maken, een avondje samen koken of iemand een boek lenen. Het kan allemaal bij Lets, zolang je maar samen afspraken maakt, en die afspraken maak je best op voorhand.

Letsen is gebaseerd op onderling vertrouwen. Daarom vragen we iedereen, om te kunnen starten met letsen, naar een infomoment op een van onze bijeenkomsten te komen. Je krijgt er extra uitleg, leert andere letsers kennen en je begint je eigen lijstje van vraag en aanbod. Beslis je om lid te worden, dan vul je het inschrijvingsformulier in. Het bestuur zet je gegevens in het centrale boekhoudsysteem en na enkele dagen ontvang je een mail met uitleg over je account. Vanaf dan kan je zelf je gegevens aanvullen en wijzigen en beginnen te letsen.

4. Hoe kan je alles opvolgen?

Alle leden hebben toegang tot ons boekhoudprogramma ofwel rechtstreeks op de eLAND website, ofwel via een link vanuit onze website www.letslimburg.be.

In die boekhouding kan je dus zelf elke transactie registreren. Als iemand iets voor jou heeft gedaan, geef je het aantal drepkes in dat je daarvoor hebt afgesproken, in principe binnen drie dagen. Elke transactie wordt hierna ook nog automatisch bevestigd via mail. Iedereen kan op de website op elk moment de stand van zijn drepkes en ook die van andere letsers zien. Behalve je transacties ingeven en opvolgen, kan je er ook je gegevens bijhouden, je vraag en aanbod wijzigen en de transacties en gegevens van de andere letsers zien.

In het eLAND-systeem vind je alle gegevens van alle leden terug zodat je de nodige contacten kan leggen. Om privacy-redenen mogen de gegevens niet buiten de Letsgroep gebruikt of verspreid worden.

5. Wie doet wat? Vraag en aanbod

Elke letser geeft in eLAND een vijftal zaken op die hij/zij vraagt of aanbiedt. Vraag en aanbod staan daar in thema’s gerangschikt. Een paar voorbeelden zijn Bouwklussen, Sport, Tuin, Huishouden, Computers, Talen, Vervoer, Uitlenen materiaal….

Je vindt daarin zeker inspiratie indien je denkt dat jij niet kan letsen. Soms moet je wel wat flexibel zoeken naar een aanbod dat aansluit bij wat mensen vragen. Heb je een actuele of eenmalige vraag of heb je spullen die je wil verletsen, ook dan kan je dat aankondigen op de eLAND site. Let er bij het ingeven van je vraag /aanbod op dat je een correcte geldigheidsduur opgeeft of ze verwijdert wanneer het niet meer van toepassing is. Alle leden ontvangen wekelijks een mail met het meest recente overzicht van vraag /aanbod. Heb je een dringende of erg specifieke vraag, dan kan je nog steeds starten met het sturen van een mail naar alle leden (leden@letslimburg.be) Reageren doe je via mail of telefoon.

6. Hoe vind ik mijn weg in de organisatie? Zijn er bijeenkomsten? Hoe kan ik lid worden?

Letsen werkt het best als je de andere letsers kent, als je weet wat je van iemand kan verwachten. Daarom vinden we het ook belangrijk dat letsers mekaar leren kennen.

Nieuwe leden krijgen sinds voorjaar 2018, indien gewenst, kort na hun aansluiting een Meter of Peter. Dit is een ervaren Letser uit hun buurt, als eerste aanspreekpunt om hun vragen te beantwoorden en een compagnon om naar de ledenvergadering te rijden.

Elke derde zaterdag van de derde maand (maart, juni, september, december) hebben we een bijeenkomst waarop alle letsers uitgenodigd zijn. Geïnteresseerden mogen hier vrijblijvend een kijkje komen nemen en lid worden. Deze bijeenkomst gaat door op verschillende plaatsen in Limburg. De datum en plaats worden steeds aangekondigd in de agenda op www.letslimburg.be.

We vragen dat nieuwe leden duidelijk geïnformeerd zijn vooraleer ze lid worden en beginnen te letsen. Wanneer je in contact gekomen bent met andere letsers, gaat het ook makkelijker om te beginnen met letsen. Daarom kan je enkel lid worden op een contactmoment (Lets@home, ledenbijeenkomst,...) of na het volgen van deze online kwis. Als je lid wordt na het volgen van een online kwis raden we je aan om op een later moment naar een contactmoment te komen. Zoals hierboven vermeldt werkt letsen immers het beste als je ander letsers ontmoet.

We komen bijeen om het letsen te stimuleren en om onze ervaringen te vertellen. Je kan een nieuwe vraag of aanbod meedelen aan de groep, je kan er contacten leggen en afspraken maken. Verder komen er ook een aantal agendapunten over het Lets-systeem aan bod. Je kan gerust letsen zonder naar de vergaderingen te gaan, maar de bijeenkomsten zijn wel interessant om andere letsers te leren kennen en contacten te leggen om aan het letsen te geraken.

En dan zijn er nog de ‘kwartetjes’. Je doet met vier (of meer) letsers een Letsactiviteit, waarbij drepkes uitgewisseld worden (eventueel slechts symbolisch) Je maakt hiervan een kort verslagje, met indien mogelijk een foto, dat op onze blog mag verschijnen. De organisator krijgt – voor één kwartetje per jaar- 10 drepkes uit de groepskas.

Eénmaal per jaar is er geen vergadering maar een feest. Dat Letsfeest wordt georganiseerd door de letsers zelf: heb je inspiratie of energie, laat gerust iets weten.

Letsers kunnen ook het initiatief nemen om een aantal leden en minimum vijf kandidaat-leden bij hen thuis uit te nodigen. Dat noemen we een Lets@home. Ook dit initiatief is bedoeld om andere letsers uit dezelfde buurt beter te leren kennen en dus de regiowerking te ondersteunen. Er zal telkens iemand van de kern aanwezig zijn om de uitleg te geven over het Lets-systeem. Nieuwelingen kunnen op een Lets@home lid worden. Neem dus eerst contact op met de kern voor je een datum kiest.

7. Afspraken waaraan iedereen zich moet houden.

Er zijn inderdaad een aantal afspraken die gaandeweg tot stand zijn gekomen en die ook kunnen wijzigen als het nodig is.

1. Op voorhand goede afspraken maken voorkomt misverstanden nadien. Spreek op voorhand bijvoorbeeld af welk resultaat je verwacht, welke vergoeding je wil geven, hoe je de onkosten gaat vergoeden en wanneer de activiteit begint of wanneer je het resultaat wil zien.

2. Elk lid betaalt jaarlijks (vóór 15 december) 8€ lidgeld, waarvan 5€ voor verzekering en 3€ voor de algemene werking, op de Lets-rekening BE91 9797 8547 4376.

Wie lid wordt vanaf 1 september, betaalt ook 8 € en dit geldt dan voor het huidige en het volgende kalenderjaar.

Om de vereniging draaiende te houden zijn er meerdere leden die een taak opnemen, zoals kerngroep, website en eLAND, boekhouding, verslagen, Letsfeest, onthaal nieuwe leden… Om deze vrijwilligers een forfaitaire vergoeding te kunnen geven, draagt elk lid 10 drepkes per jaar bij aan de Letskas. Deze worden centraal afgehouden.

3. Er zijn grenzen aan het aantal drepkes dat je kan uitgeven of sparen. Voor iedereen is er in het eLAND-systeem een bovengrens van +500 drepkes. De ondergrens bedraagt voor nieuwe letsers -200 drepkes. Wanneer je een tijdje letst, kan je aan Gwendolyn of Frank van de kerngroep vragen om je ondergrens te verruimen tot -500 drepkes. Criteria daarvoor zijn: minstens 200 drepkes verdiend hebben met tenminste één dienst en voor minstens 3 leden.

4. Ook om het vervoer te vergoeden, zijn er afspraken. De verplaatsingen om te gaan letsen worden niet aangerekend en evenmin de tijd die je daarvoor nodig hebt. Heb je goede redenen om andere afspraken te maken, spreek dit dan duidelijk af op voorhand. Als het rijden onderdeel uitmaakt van de Letsactiviteit, betaalt die persoon een vergoeding voor het brandstofverbruik in euro’s én een vergoeding in drepkes voor de tijd die je er hebt ingestopt. Bv iemand naar de luchthaven brengen.

5. Als je materiaal leent, ben je er uiteraard voorzichtig mee. Goede afspraken maken goede vrienden en voorzichtig zijn is de regel. Loopt er toch iets mis dan geldt de regel “potje breken is potje betalen”. Het principe is dat “wie door eigen fout of daad schade veroorzaakt aan anderen, die schade ook moet herstellen of vergoeden”. Vraag bij grote schade de Letsverzekering na.

6. Vanaf 2017 heeft onze vereniging voor alle leden een verzekering voor het letsen, maar voor vele gevallen kan nog steeds een beroep gedaan worden op andere eigen verzekeringen. Er is een document met een overzicht van wat verzekerd is. Dit wordt je bezorgd bij inschrijving en staat ook op eLAND. Vraag bij twijfel na bij iemand van de kerngroep.

Om aangifte te doen, contacteer je iemand van de kerngroep.

7. Naar buiten treden helpt ons groeien, maar toch liefst geen privé-initiatieven voor contact met de pers of lokale besturen. Dat doen we enkel na overleg.

8. Om de privacy van de leden te respecteren spreken we af dat de leden contactgegevens van eLAND enkel gebruiken voor het letsen, dus geen maillijsten of adressen doorgeven aan anderen of gebruiken voor een ander goed doel.

9. De kerngroep is het bestuur van onze vereniging, ze organiseert de ledenbijeenkomsten en zorgt dat het letsen op een goede manier kan verlopen. Je kan bij de kernleden ook terecht met je vragen. Een lijst van de kernleden met hun contactgegevens vind je terug op eLAND en telkens bij het verslag van de ledenbijeenkomst.

Wanneer je zelf actief wil meewerken aan het verder uitbouwen van onze letsgroep of aan de regiowerking, mag je contact nemen met iemand van de kerngroep. Je kan ook mailen naar leden@letslimburg.be

10. Kan je gedurende een lange periode bijvoorbeeld omwille van ziekte of verblijf in het buitenland niet letsen, dan is het mogelijk om je lidmaatschap tijdelijk te onderbreken. Wanneer je opnieuw begint te letsen zal je starten met de stand van je drepkes voor de onderbreking.

11. Wanneer je besluit om niet langer lid te blijven zorg je ervoor dat je drepkesstand positief is of op nul staat.
Verder een simpel seintje en je wordt van de volgende lijst geschrapt. Als we je lidgeld niet, of later dan 15 december, ontvangen, gaan we ervan uit dat je (eventueel tijdelijk) uit het systeem stapt, en verdwijnt je naam ook uit de volgende ledenlijst.